በሚካኤል ታደሰ (በኢትዬዽያ ልብ ህሙማን መርጃ ማዕከል የኦፕሬሽን ክፍል ባለሙያ)

Reviewed by- Dr.Tinsae Alemayehu(Pediatrician, Pediatrics Infectious Disease Subspecialty)

መግቢያ

በትምህርት የመማር ማስተማር ሂደት ወስጥ፣ ግለሰቦች መረጃን የሚያስተናግዱባቸው የተለያዩ መንገዶች በመማር እና እውቀትን በመያዝ እክል በተለያዩ አይነት እይታዎች ይቃኛሉ። ከነዚህም መካከል ዲስሌክሲያ የማንበብ እና የቋንቋ ክህሎትን በማግኘት ላይ ተጽእኖ የሚያሳድር ልዩ የሆነ ህመም አይነት ነው። ይህ መጣጥፍ የዲስሌክሲያ ተኮር ጥናት በማድረግ ውስብስብ የመማር እክል ጉዳዮችን ለመፍታት ይሞክራል። ከግንዛቤ ባሻገር፣ የመማር እክሎች ስለትምህርት ያለንን ግንዛቤ የሚቀርፁ የተለያዩ የግንዛቤ አድማሶች ምስክር ናቸው። በዚህ ዳሰሳ አማካኝነት፣ በዲስሌክሲያ ዙሪያ ያሉ የተሳሳቱ አመለካከቶችን ለማጥፋት፣ ይህም ጥልቅ ግንዛቤን በማጎልበት በመማሪያ አካባቢዎች ውስጥ እንዲካተት መንገድ ይከፍታል። ወደ ሁለገብ የመማር እክል ዓለም ስንገባ፣ እንቅፋቶችን በመስበር ፤ የበለጠ ግንዛቤ ያለው እና ደጋፊ የትምህርት መልክዓ ምድርን በማስተዋወቅ የራሱን የሆነ መንገድ ይከፍታል።

የመማር እክል እና ዲስሌክሲያ ምንድን ነው?

የመማር እክል

የመማር እክል ማለት የአንድ ግለሰብ መረጃ የማግኘት፣ የማቆየት ወይም በተለመደው መንገድ የመግለፅ ችሎታን የሚጎዳ የነርቭ በሽታ ነው። የማሰብ ችሎታ መቀነስን የሚያመለክት አይደለም; ይልቁንም የተለያዩ የግንዛቤ ሂደቶችን ያንፀባርቃል። የመማር እክል  እንደማንበብ፣ መጻፍ፣ ሂሳብ እና ማመዛዘን ባሉ በተለያዩ ዘርፎች ሊታይ ይችላል።የመማር እክል ያለባቸው ግለሰቦች የመማር ልምዶቻቸውን ለማመቻቸት እና የበለጠ አካታች የትምህርት አካባቢን ለማጎልበት ልዩ የማስተማሪያ ስልቶች እና መንገዶች ይፈልጋሉ።

ዲስሌክሲያ (Dyslexia)

ዲስሌክሲያ በትክክለኛ መንገድ ቃላትን አቀላጥፎ መናገር አለመቻል፣ ደካማ የፊደል አጻጻፍ እና የመግለጽ ችሎታዎች የሚታወቅ የተለየ የትምህርት እክል ነው። በቋንቋ አቀነባበር ውስጥ የፎኖሎጂካል(phonological) ክፍልን በሚነኩ በኒውሮባዮሎጂ(neurobiology) ልዩነቶች ላይ የተመሰረተ ነው. ዲስሌክሲያ ያለባቸው ግለሰቦች ቃላትን ለመግለጽ ፣የተፃፉምልክቶችን ለማወቅ እና ከቋንቋ ጋር የተያያዙ ክህሎቶችን ለማዳበር  ሊታገሉ ይችላሉ። እነዚህ ተግዳሮቶች ቢኖሩም ፣ዲስሌክሲያ ያለባቸው ግለሰቦች እንደፈጠራ ፣ችግር መፍታት እና ሂሳዊ አስተሳሰብ ባሉ ዘርፎች ላይ ጥንካሬ አላቸው። እንደ ልዩ የንባብ ፕሮግራሞች ያሉ ቀደምት መታወቂያ እና የታለሙ ጣልቃ ገብነቶች የዲስሌክሲያው ስብስብ ነገሮችን የሚሄዱ ግለሰቦችን የመማር ውጤቶችን እና አጠቃላይ ደህንነትን በእጅጉ ሊያሳድጉ ይችላሉ። እነዚህን ሁኔታዎች መረዳት የመማር እክል ያለባቸው ግለሰቦች ሙሉ አቅማቸውን እንዲደርሱ የሚያስችላቸው ደጋፊ የትምህርት አካባቢዎችን ለመፍጠር ወሳኝ ነው።

የስርጭት መጠን

የመማር እክል እና ዲስሌክሲያ ስርጭት በአለምአቀፍ ደረጃ እና በተወሰኑ የአለም ክፍሎች ሊለያይ ይችላል። የአለም አቀፍ ግምቶች እንደሚያሳዩት ከ5-15% የሚሆነው ህዝብ የመማር እክል አለበት ፣ነገርግን ስርጭቱ በትርጉሞች፣ በግምገማ መስፈርቶች እና በተጠኑ የህዝብ ብዛት ላይ ተመስርቶ ሊለያይ ይችላል።

በኢትዮጵያ፣ ልዩ የመማር እክል እና ዲስሌክሲያ የስርጭት ደረጃዎች በተለያዩ ምክንያቶች በቀላሉ ላይገኙ ይችላሉ፣ ከእነዚህም መካከል ውስን ምርምር፣ የተለያዩ የምርመራ መስፈርቶች እና እነዚህን ሁኔታዎች በመለየት እና በመገምገም ላይ ያሉ ተግዳሮቶች ይሄ ነው ብሎ ለመናገር ያዳግታል። ነገር ግን፣ ዲስሌክሲያንን ጨምሮ የመማር እክል ግንዛቤ በአለም አቀፍ ደረጃ እያደገ መምጣቱን ማወቅ በጣም አስፈላጊ ነው፣ ይህም ሁኔታ ያለባቸውን ግለሰቦች ለመለየት እና ለመደገፍ ጥረቶችን እየጨመሩ ነው።

መንስኤዎች

የመማር እክል እና ዲስሌክሲያ መንስኤዎች ዘርፈ ብዙ ናቸው። እነዚም በጠቅላላው የዘረመል፣ የነርቭ፣ የአካባቢ እና የትምህርት ሁኔታዎችን ተብለው ሊከፈሉ ይችላሉ። እነዚህን ሁኔታዎች መረዳቱ በነዚህ ሁኔታዎች ላይ የበለጠ አጠቃላይ እይታ እንዲኖር አስተዋጽኦ ያደርጋል፡-

1. የዘረመል (Genetic Factors) ምክንያቶች፡– የመማር እክል ውስጥ ጄኔቲክስ ተጽእኖ እንደሚያሳድር የሚጠቁሙ መረጃዎች አሉ፣እነዚህ ሁኔታዎች በቤተሰብ ውስጥ ተመሳሳይ ታሪክ ባላቸው ግለሰቦች ላይ የመከሰት እድላቸው ከፍ ያለ ነው።
2. ኒውሮባዮሎጂካል(Neurobiological factors) ምክንያቶች፡ የአንጎል መዋቅር እና ተግባር ልዩነት ለትምህርት እክል  አስተዋጽኦ ያደርጋል። ለምሳሌ ከድምጽ አቀነባበር እና ከቋንቋ መረዳት ጋር በተያያዙ የአይምሮ ክፍሎች ላይ ችግሮች ሲኖሩ ዲስሌክሲያ ሊከሰትይችላል።
3. የአካባቢ(Environmental factors) ሁኔታዎች፡– በእርግዝና ወቅት ወይም በለጋ የልጅነት ጊዜ ውስጥ ያሉ መጥፎ የአካባቢ ሁኔታዎች ለምሳሌ ለመርዝ መጋለጥ ፣ወይም የተመጣጠነ ምግብ እጥረት የመማር እክል እድገት ላይ ተጽእኖ ያሳድራል።
4. የነርቭ እድገት (Neurodevelopment) ምክንያቶች፡ በቅድመ ወሊድም ሆነ በለጋ የልጅነት ጊዜ ውስጥ በአእምሮ እድገት የመጀመሪያ ደረጃዎች ላይ የሚያጋጥሙ ተግዳሮቶች በመማር ውስጥ የሚሳተፉ የነርቭ ክፍሎች መፈጠር ላይ ተጽእኖ ያሳድራሉ።
5. የትምህርት (Educational) ምክንያቶች፡– በቂ ያልሆነ ወይም ተገቢ ያልሆነ የማስተማሪያ ዘዴዎች የመማር ችግሮችን ያባብሳሉ። ውጤታማ ድጋፍ ለመስጠት ቀደም ብሎ መለየት እና ጣልቃ ገብነት ወሳኝ ናቸው።

የሚታዩ ምልክቶች

ዲስሌክሲያን ጨምሮ የመማር እክል ክሊኒካዊ ገፅታዎች እንደ የልዩ የትምህርት የአካል ጉዳት  አይነት እና በተጎዳው ግለሰብ ላይ ተመስርተው ሊለያዩ ይችላሉ። ከመማር እክል እና ዲስሌክሲያ ጋር የተያያዙ አንዳንድ አጠቃላይ ክሊኒካዊ ባህሪያት፡

የመማር እክል፡–

1. የአካዳሚክ ቸግሮች፡ከግለሰቡ የማሰብ ችሎታ ጋር በሚስማማ ደረጃ እንደ ማንበብ ፣መጻፍ ፣ሆሄያት ፣ሂሳብ ወይም ምክንያታዊነት ያሉ የአካዳሚክ ክህሎቶችን የማግኘት ችግር።
2. የአእምሯዊ ችሎታዎች፡ በአዕምሮአዊ ችሎታዎች እና በአካዳሚክ ስኬት መካከል ያለው ልዩነት፣ ግለሰቦች ብዙውን ጊዜ ከአማካይ እስከ አማካኝ በላይ የማሰብ ችሎታ አላቸው።
3. ልዩነቶችን ማቀናበር፡ በእውቀት ሂደት ውስጥ ያሉ ልዩነቶች፤ እንደ የማስታወስ፣ ትኩረት፣ ድርጅት ወይም ችግር መፍታት ያሉ ችግሮች።
4. የቋንቋ ችግር፡- በቋንቋ እድገት ውስጥ ያሉ ተግዳሮቶች፣ ይህም ሃሳብን በቃልም ሆነ በጽሁፍ የመረዳት ወይም የመግለጽ ችግር ሊሆን ይችላል።

ዲስሌክሲያ፡–

1. የማንበብ ተግዳሮቶች፡- ትክክለኛ እና አቀላጥፎ የቃላት ማወቂያ ችግር፣ ቃላትን የመግለጽ እና የተፃፉ ምልክቶችን የማወቅ ችግርን ያስከትላል።
2. የፊደል አጻጻፍ ችግር፡- ደካማ የፊደል አጻጻፍ ችሎታ፣ ብዙውን ጊዜ በፎነቲክ አጻጻፍ ውስጥ ባሉ ስህተቶች ይታወቃል።
3. የዘገየ የማንበብ መጠን፡- ዲስሌክሲያ ያለባቸው ግለሰቦች ያለ ሕመሙ ከእኩዮቻቸው ጋር ሲነጻጸሩ በዝግታ ማንበብ ይችላሉ።
4. የፎኖሎጂ (phonology) ሂደት ጉዳዮች፡ በንግግር ቋንቋ ድምጾችን በማስኬድ ላይ ያሉ ተግዳሮቶች፣ ፊደላትን ከተዛማጅ ድምጾቻቸው ጋር የማገናኘት ችሎታን ይጎዳሉ።
5. የቃል መልሶ ማግኛ ችግሮች፡ ቃላቶችን በፍጥነት የማስታወስ እና የማውጣት ችግር፣ ይህም በንግግር እና በጽሁፍ ቋንቋ ላይ ተጽእኖ ይኖረዋል።

ምርመራ

በምርመራ ሂደት ውስጥ ብዙ እርምጃዎች በብዛት ጥቅም ላይ ይውላሉ:: ከእነዚህም ዉስጥ:-

1. የትምህርት እና የእድገት ታሪክ፡ ስለ ግለሰቡ የእድገት ደረጃዎች፣ የትምህርት ታሪክ እና ማንኛውም ተዛማጅ የቤተሰብ ታሪክ የመማር ችግሮች መረጃ መሰብሰብ።
2. የእውቀት (ኮግኒቲቭ) ምዘና፡ አጠቃላይ የአእምሮ ስራን ለመገምገም ደረጃውን የጠበቀ የግንዛቤ ፈተናዎችን ፣ እንደ የቃል ግንዛቤ፣ የስራ ማህደረ ትውስታ እና የሂደት ፍጥነትን ጨምሮ ማካሄድ።
3. የአካዳሚክ ምዘና፡- እንደ ማንበብ፣ መጻፍ፣ ሆሄያት እና ሂሳብ ባሉ ዘርፎች የአካዳሚክ ችሎታዎችን መገምገም፤ በአእምሮ ችሎታዎች እና በአካዳሚክ ስኬት መካከል ያሉ ልዩነቶች ሊያሳዩ ይችላሉ።
4. የቋንቋ ምዘና፡- ከቋንቋ ጋር የተያያዙ ችግሮችን ለመለየት ፣ ተቀባባይ እና ገላጭ የቋንቋ ችሎታዎችን ጨምሮ ሌሎች የቋንቋ ችሎታዎችን መመርመር ያስፈልጋል።
5. የፎኖሎጂ (phonology) ሂደት ግምገማ፡- ለዲስሌክሲያ፤ የፎኖሎጂ ግንዛቤን፣ የፎኖሚክ ግንዛቤን እና ሌሎች የፎኖሎጂ ሂደቶችን መገምገም ወሳኝ ነው። እነዚህ ግምገማዎች የሚያተኩሩት በንግግር ቋንቋ ድምጾችን የመለየት እና የመቆጣጠር ችሎታ ላይ ነው።
6. ስነ ልቦናዊ እና ስሜታዊ ግምገማ፡- እንደ ትኩረት፣ ባህሪ እና ማህበራዊ-ስሜታዊ ደህንነትን የመሳሰሉ በትምህርት ላይ ተጽእኖ ሊያሳድሩ የሚችሉ የስነ-ልቦና እና ስሜታዊ ሁኔታዎችን መገምገም።

ተያያዥ ጉዳቶች

የመማር እክል፣ ዲስሌክሲያን ጨምሮ፣ በአካዳሚክ፣ በማህበራዊ እና በስሜታዊ ጎራዎች ወደ ውስብስብ ችግሮች ሊመሩ የሚችሉ የተለያዩ ፈተናዎችን ሊያመጣ ይችላል። አንዳንድ የተለመዱ ውስብስቦች የሚከተሉትን ያካትታሉ:

1. የአካዳሚክ ትግሎች፡ የመማር እክል ያለባቸው ግለሰቦች አጠቃላይ የትምህርት እድገታቸው እና ውጤታቸው ላይ ተጽእኖ የሚያሳድሩ የአካዳሚክ ክህሎቶችን ለማግኘት እና ተግባራዊ ለማድረግ ችግር ሊገጥማቸው ይችላል።
2. ለራስ ከፍ ያለ ግምት ማነስ፡- ቀጣይነት ያለው የትምህርት ተግዳሮቶች በተለይም ግለሰቦች በአግባቡ ካልተደገፉ ወይም ችግሮቻቸው ካልታወቁ ለራስ ክብር ዝቅተኛነት እና የብቃት ማነስ ስሜት አስተዋፅዖ ያደርጋሉ።
3. ማህበራዊ ማግለል፡- የመማር እክል በመግባባት እና በማህበራዊ ግንኙነቶች ላይ ተጽእኖ ስለሚያሳድር ጓደኝነትን በመፍጠር እና በመቆየት ላይ ችግሮች ሊፈጠሩ ይችላሉ። ማህበራዊ መገለል በብስጭት ስሜት ወይም በተሳሳተ ግንዛቤ ምክንያት ሊከሰት ይችላል።
4. የባህሪ ጉዳዮች፡- አንዳንድ ግለሰቦች ከመማር ችግር ጋር ተያይዞ ለሚፈጠር ጭንቀት እና ብስጭት ምላሽ የባህሪ ተግዳሮቶችን ሊያሳዩ ይችላሉ። የትኩረት እና የትኩረት ጉዳዮች ለባህሪ ስጋቶችም አስተዋፅዖ ያደርጋሉ።
5. ስሜታዊ ጭንቀት፡- ከትምህርታዊ ተግባራት፣ ከማህበራዊ መስተጋብር እና የሚጠበቀውን ባለማሟላት ስሜት ምክንያት ጭንቀት፣ ድብርት ወይም ሌሎች ስሜታዊ ጉዳዮች ሊነሱ ይችላሉ።
6. በወደፊት እድሎች ላይ የሚያሳድረው ተጽእኖ፡ ያልተመለሱ የመማር እክሎች የወደፊት የትምህርት እና የሙያ እድሎች ላይ ተጽእኖ ያሳድራሉ፤ ተገቢው ድጋፍ ከሌለ ግለሰቦች ከፍተኛ ትምህርትን ወይም የተለየ የሙያ ጎዳናዎችን ለመከታተል ፈተናዎች ሊያጋጥሟቸው ይችላሉ።
7. የአቅም ማነስ ስጋት፡ ግለሰቦች የእውቀት አቅም ቢኖራቸውም በትምህርታቸው ሙሉ አቅማቸውን በማይጠቀሙበት ሁኔታ ውጤታቸው ዝቅ ወደማለት ሊያመራ ይችላል።
8. የተገደበ የስራ አማራጮች፡ ተገቢው ጣልቃ ገብነት ከሌለ የመማር እክል ያለባቸው ግለሰቦች ዲስሌክሲያንን ጨምሮ በተወሰኑ ሙያዎች ላይ እንደ የማንበብ ወይም የመጻፍ ሰፋ ያለ ሚናዎች ባሉበት ሁኔታ ላይ በተመሰረቱ ሙያዎች ላይ ፈተናዎች ሊያጋጥሟቸው ይችላሉ።

ሕክምናው (Treatment)

ዲስሌክሲያንን ጨምሮ የመማር እክልን መከላከል ፈታኝ ነው፣ ምክንያቱም ለእነዚህ ሁኔታዎች አስተዋፅዖ የሚያደርጉ ብዙ ምክንያቶች የዘረመል ወይም የኒውሮባዮሎጂ መሰረት ስላላቸው። ዲስሌክሲያን ጨምሮ የመማር እክል “መፈወስ” ባይቻልም የተለያዩ የሕክምና አማራጮች እና ጣልቃገብነቶች ግለሰቦች ከነዚህ ሁኔታዎች ጋር ተያይዘው የሚመጡ ችግሮችን እንዲቆጣጠሩ እና እንዲያሸንፉ ይረዳቸዋል። የሕክምና ዘዴዎች በተለምዶ ለግለሰብ ልዩ ፍላጎቶች የተበጁ ናቸው እና የሚከተሉትን ሊያካትቱ ይችላሉ::

1. ቅድመ ምርመራ እና ጣልቃ ገብነት፡-
   • ሊሆኑ የሚችሉ የመማር ተግዳሮቶችን ቀደም ብለው ለመለየት መደበኛ የእድገት እና ትምህርታዊ ምርመራዎችን መተግበር
     ችግሮች ይበልጥ ግልጽ ከመሆናቸው በፊት በመጀመሪያዎቹ የችግሮች ምልክቶች ላይ ያነጣጠሩ መፍትሄዎች መስጠት።
2. ቅድመ ወሊድ እና ቅድመ ልጅነት እንክብካቤ፡-
   • ጤናማ እርግዝናን ለማረጋገጥ የቅድመ ወሊድ እንክብካቤን ማበረታታት እና በነርቭ እድገት ላይ ተጽእኖ ያላቸውን የአካባቢ ሁኔታዎች ስጋትን መቀነስ, የእውቀት (ኮግኒቲቭ) እድገትን ለመደገፍ የቅድመ ልጅነት ትምህርትን እና ማበረታቻን ማሳደግ።
3. የወላጅ ትምህርት እና ድጋፍ፡-
   • ስለ ልጅ እድገት እና ትምህርት ያላቸውን ግንዛቤ ለማሳደግ ለወላጆች የትምህርት ፕሮግራሞችን መስጠት።
   • ድጋፍ ሰጪ የቤት ሁኔታን ለመፍጠር ለወላጆች መገልገያዎችን እና ድጋፍን መስጠት።
4. የመምህራን ስልጠና እና ግንዛቤ፡-
   • አስተማሪዎች የመማር ችግሮች የመጀመሪያ ምልክቶችን እንዲያውቁ እና በማስረጃ ላይ የተመሰረተ የማስተማር ስልቶችን እንዲተገብሩ ማሰልጠን።
   • ስለ ተለያዩ የመማሪያ ዘይቤዎች እና ስለ ግለሰባዊ አቀራረብ አስፈላጊነት በመምህራን መካከል ግንዛቤን ማዳበር።
5. ማንበብና መጻፍ ማስተዋወቅ፡-
   • የቋንቋ እድገትን እና የማንበብ ዝግጁነትን ለማሳደግ የቅድመ ማንበብና መፃፍ እንቅስቃሴዎችን ማበረታታት።
   • የድምፅ ግንዛቤን እና የመፍታት ችሎታዎችን የሚያጎሉ ውጤታማ የንባብ ፕሮግራሞችን መተግበር።
6. አካታች ትምህርትን ማሳደግ፡-
   • የተለያዩ የመማሪያ ስልቶችን እና ችሎታዎችን የሚያስተናግዱ የመማሪያ አካባቢዎችን መፍጠር ።
   • መገለልን ለመቀነስ እና በግለሰብ ልዩነቶች ላይ አዎንታዊ አመለካከትን ለማዳበር ስልቶችን መተግበር።
7. የረዳት ቴክኖሎጂ ተደራሽነት፡-
   • የመማር እክል ያለባቸውን ግለሰቦች በአካዳሚክ ተግባራቸው ሊረዷቸው የሚችሉ አጋዥ ቴክኖሎጂዎችን ማግኘት።
8. መደበኛ የጤና ምርመራዎች፡-
   • አጠቃላይ ደህንነትን ለመከታተል እና በትምህርት ላይ ተጽእኖ ሊያሳድሩ የሚችሉ ማንኛቸውም ከጤና ጋር የተያያዙ ጉዳዮችን ለመፍታት መደበኛ የጤና ምርመራዎችን መርሐግብር ማውጣት ።
9. የማህበረሰብ ድጋፍ ፕሮግራሞች፡-
   • ለአደጋ የተጋለጡ ወይም የመማር እክል ያለባቸው ልጆች ላሏቸው ቤተሰቦች መገልገያዎችን፣ መረጃዎችን እና እርዳታን የሚያቀርቡ የማህበረሰብ ድጋፍ ፕሮግራሞችን ማቋቋም።
10. ምርምር እና ድጋፍ፡-
    • ስለ የመማር እክል መንስኤዎች እና የመጀመሪያ አመላካቾች ያለንን ግንዛቤ ለማሳደግ ቀጣይነት ያለው ምርምርን መደገፍ።
    • በትምህርት ስርአቶች ውስጥ ቀደም ብሎ መለየት እና ጣልቃ ገብነት ቅድሚያ ለሚሰጡ ፖሊሲዎች እና ልምዶች መሟገት።

በስተመጨረሻም (Conclusion)

በማጠቃለያው፣ የመማሪያ አካል ጉዳተኞችን ውስብስብነት ማሰስ፣ ለዲስሌክሲያ ልዩ ትኩረት በመስጠት፣ ለእነዚህ ሁኔታዎች አስተዋፅዖ የሚያደርጉትን ዘርፈ ብዙ ምክንያቶችን አጠቃላይ ግንዛቤን ይጠይቃል። የተለያዩ ክሊኒካዊ ባህሪያትን፣ ሊከሰቱ የሚችሉ ችግሮችን እና ያሉትን የተለያዩ የምርመኸራ እና የህክምና እርምጃዎች መርምረናል። የመማር እክል፣ ዲስሌክሲያን ጨምሮ፣ በአካዳሚክ፣ በማህበራዊ እና በስሜታዊ ሁኔታዎች ውስጥ ጉልህ ተግዳሮቶችን ሊያመጣ ይችላል፣ ይህም ቀደም ብሎ የመለየት እና የተበጁ ጣልቃገብነቶች አስፈላጊነትን ያሳያል።

ግንዛቤን በማሳደግ፣ አካታች ትምህርታዊ ልማዶችን በመቀበል እና በአስተማሪዎች፣ በወላጆች እና በልዩ ባለሙያዎች መካከል ትብብርን በማስተዋወቅ ለበለጠ ድጋፍ ሰጪ አካባቢ መንገድ እንዘረጋለን። የመከላከያ እርምጃዎች፣ ፈታኝ ቢሆንም፣ በቅድመ ምርመራ፣ በወላጅ ትምህርት፣ በአስተማሪ ማሰልጠኛ እና በማህበረሰብ ድጋፍ ፕሮግራሞች ዙሪያ ያተኮሩ ናቸው።

በመማር እክል ዙሪያ ያሉ ምስጢሮችን ስንገልጥ ግለሰቦች እንቅፋቶችን እንዲያሸንፉ እናበረታታለን፣ ቀጣይነት ባለው ምርምር፣ የግንዛቤ ማስጨበጫ ውጥኖች እና ለግለሰብ ድጋፍ ባለው ቁርጠኝነት፣ እያንዳንዱ ግለሰብ፣ የመማሪያ መገለጫቸው ምንም ይሁን ምን፣ ሙሉ አቅማቸውን ለመክፈት እና በትምህርታዊ ጉዟቸው እንዲበለጽጉ ለማድረግ እንጥራለን።